ปกากะญอและโพล่ว

Home

Widebase Tour
Knowledge Developer Database Internet Resource Forum
widebase tour
อุ้มผาง
ปกากะญอและโพล่ว
เดินทางท่องเที่ยว
 
ปกากะญอและโพล่ว
ความเชื่อและศีลธรรม
ประเพณี
วิถีชีวิต
 
ความเชื่อและศีลธรรม
ความเชื่อ
ขวัญ
สัตว์ในโลกทัศน์ของ ชาวปกากะญอและโพล่ว
ศีลธรรมของเพอเจะ
 

ประมวลภาพอุ้มผาง
ประเพณีปีใหม่เพอเจะ
งานบุญกวนน้ำนมข้าว
งานศพ
วิถีชีวิตชาวปกากะญอ 1
วิถีชีวิตชาวปกากะญอ 2

ดูรายละเอียด

ขวัญ

ชาวปกากะญอและโพล่วมีความเชื่อในเรื่อง "ขวัญ" อันเป็นความเชื่อหลักที่มีต่อ "ชีวิต" ซึ่งหมายถึง ร่างกายและจิตใจ สิ่งที่คุ้มครองชีวิตคือ "ขวัญ" ชาวโพล่วเชื่อว่า ขวัญในร่างกายมี 33 ขวัญ (1) โดยขวัญที่สำคัญมี 7 ขวัญ การมัดข้อมือเรียกขวัญเพื่อให้ขวัญอยู่กับตัวตั้งแต่เกิด อยู่กันอย่างปรองดองและสมดุลย์ ไม่ให้ขวัญใดขวัญหนึ่งตะกละขึ้นหรือหนีไปจากตัวเรา อันจะทำให้ร่างกายเจ็บป่วยได้

ขวัญจะละทิ้งหรือหายไปก็ต่อเมื่อคน ๆ นั้นได้ตายไป นอกจากนั้นแล้วเชื่อกันว่า ขวัญชอบที่จะหนีไปท่องเที่ยวตามความต้องการของมันเอง และก็อาจจะถูกผีร้ายต่าง ๆ ทำร้ายหรือกักขังไว้ ซึ่งจะทำให้ผู้นั้นล้มป่วย การรักษาพยาบาลหรือวิธีที่จะช่วยเหลือคนเจ็บป่วยได้ก็คือ การล่อและเรียกขวัญให้กลับมาสู่บุคคลที่เจ็บป่วย พร้อมกับทำพิธีมัดข้อมือรับขวัญด้วย (2)

ลุงเนเต๊อะบอกว่า การมัดข้อมือเป็นเรียกขวัญให้อยู่กับร่างกาย ถ้าขวัญอยู่ตัวจะทำให้ฉลาด มีสติ ไม่มีการหลง การดื่มสุราทำให้ขวัญหนีไปที่อื่น ตัวและจิตใจจะไม่ปกติ

การมัดข้อมือเรียกขวัญจะทำตั้งแต่เด็กเกิดมา และมีการทำเป็นประเพณีมัดข้อมือ ในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 9 หรือประมาณสิงหาคม ถ้าเจ็บป่วยจะมีการทำขวัญด้วยเช่นกัน

พิพิธภัณฑ์ชาวเขา online (3) บอกว่าชาวปกากะญอ (สันนิษฐานว่าอยู่ในเชียงราย) เชื่อว่ามี 37 ขวัญ และมีรายละเอียดดังนี้

1. ขวัญหัวใจ

10. ขวัญแย้

19. ขวัญไก่ป่า

28. ขวัญเม่น

2. ขวัญมือซ้าย

11. ขวัญจิ้งหรีด

20. ขวัญเก้ง

29. ขวัญเลียงผา

3. ขวัญมือขวา

12. ขวัญตั๊กแตน

21. ขวัญกวาง

30. ขวัญกระทิง

4. ขวัญเท้าซ้าย

13. ขวัญตุ๊กแก

22. ขวัญสิงห์

31. ขวัญแรด

5. ขวัญเท้าขวา

14. ขวัญแมงมุม

23. ขวัญเสือ

32. ขวัญเต่า

6. ขวัญหอย

15. ขวัญนก

24. ขวัญนก

33. ขวัญตะกวด

7. ขวัญปู

16. ขวัญหนู

25. ขวัญข้าว

34. ขวัญกุ้ง

8. ขวัญปลา

17. ขวัญชะนี

26. ขวัญงู

35. ขวัญอีเห็น

9. ขวัญเขียด

18. ขวัญหมูป่า

27. ขวัญตุ่น

36. ขวัญต่อ

 

 

 

37. ขวัญนกแก๊กนกแกง

 

อ้างอิง

(1) ปิ่นแก้ว เหลืองอร่ามศรี, ภูมิปัญญานิเวศวิทยาชนพื้นเมือง ศึกษากรณีชุมชนกะเหรี่ยง ในป่าทุ่งใหญ่นเรศวร, โครงการฟื้นฟูชีวิตและธรรมชาติ, กรุงเทพฯ, 2539, หน้า 53
(2) พระสถาพร สุทฺธจิตฺโต วัดศรีโสดา,กะเหรี่ยง, http://se-ed.net/watwiwek/hilltribe/Karen.htm
(3) พิพิธภัณฑ์ชาวเขา online, การเกิด, http://www.hilltribe.org/thai/karen/karen-birth.php

 

ปรับปรุงข้อมูล 25 ธันวาคม 2549

ปันน้ำใจโครงการนักเรียนบ้านไกล โรงเรียนอุ้มผางวิทยาคม



รู้จักอุ้มผางในอีกมุมมอง จัดทำโดย widebase

ดูรายละเอียด

สงวนลิขสิทธิ์ (R) widebase