ปกากะญอและโพล่ว

ประเพณีมัดข้อมือ จัดขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 9 หรือประมาณสิงหาคม การมัดข้อมือเรียกขวัญเพื่อให้ขวัญอยู่กับตัวและอยู่ด้วยกันอย่างปรองดองและสมดุลย์ ไม่ให้ขวัญใดขวัญหนึ่งตะกละขึ้นหรือหนีไปจากตัวเรา หากขวัญหนีไปจะทำให้ร่างกายเจ็บป่วยได้ ประเพณีนี้เป็นประเพณีเดียวที่ปฏิบัติเหมือนกันทุกหมู่บ้านในอุ้มผาง

ชาวโพล่วในอุ้มผางและสังขละบุรีจะจัดพิธีมัดข้อมือ 2 แบบคือ จัดพิธีแยกแต่ละบ้าน และ จัดพิธีรวมกัน

การเตรียมงาน

พิธีนี้ไม่มีความซับซ้อน ชาวบ้านจะเตรียมทำขนม เก็บใบไม้ที่ต้องใช้ในการมัดข้อมือ

พิธีการ

การจัดพิธีแยกแต่ละบ้าน ผู้เฒ่าผู้แก่ในครอบครัวจะเป็นผู้ประกอบพิธีนี้ เริ่มต้นโดยเจ้าของบ้านนำไม้เคาะบันไดบ้านและขันโตกเพื่อเรียกขวัญของลูกหลานให้กลับมาอยู่กับเนื้อกับตัว จากนั้นลูกหลานและแขกจะทำการมัดข้อมือให้ผู้เฒ่าผู้แก่ แล้วผู้เฒ่าผู้แก่จะมัดข้อมือให้กับลูกหลานและแขก พร้อมอธิษฐานให้พร ในคำอธิษฐานนั้น จะกล่าวให้ทุกคนในครอบครัวอยู่ดีมีสุข หลุดพ้นจากสิ่งชั่วร้ายทั้งปวง มีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง

การจัดพิธีรวม ชาวบ้านจะรวมตัวกันที่ศาสนสถานประจำหมู่บ้าน ผู้อาวุโสจะนำพิธีการ จากนั้นทำการมัดข้อมือให้กับผู้เฒ่าผู้แก่ ในระหว่างพิธีจะให้มีการร้องเพลงชาติพันธ์โต้ตอบกันระหว่างหนุ่มสาว

ความหมาย

ชาวปกากะญอและโพล่วมีความเชื่อในเรื่อง "ขวัญ" อันเป็นความเชื่อหลักที่มีต่อ "ชีวิต" ซึ่งหมายถึงร่างกายและจิตใจ สิ่งที่คุ้มครองชีวิตคือ "ขวัญ" ถ้าขวัญไม่อยู่กับตัวจะทำให้เจ็บป่วย ขาดสติ หรือมีกระทำตัวผิดปกติ การมัดข้อมือเป็นการเรียกขวัญให้อยู่ตัว

การมัดข้อมือเรียกขวัญจะทำตั้งแต่เด็กเกิด เวลาเจ็บป่วย เพื่อเรียกขวัญให้อยู่กับตัว

ปรับปรุงข้อมูล 25 ธันวาคม 2549

ปันน้ำใจโครงการนักเรียนบ้านไกล โรงเรียนอุ้มผางวิทยาคม

รู้จักอุ้มผางในอีกมุมมอง จัดทำโดย widebase

ดูรายละเอียด